Füzulinin ictimai məzmunlu lirik şeirləri sırasında qitələri xüsusi yer tutur. Şairin ən məşhur qitələri sırasında "Padişahi- Mülk...” sözləri ilə başlayan qitədir. Qitə iki hissədən ibarətdir. Birinci hissədə hökmdardan, ikinci hissə isə şairdən danışılır. Füzuli bu hissələri qarşılaşdıraraq kimin daha üstün olmasını açıqlayır. "Padişahi-Mülk...” qitəsində hökmdar rüşvətxor acgöz kimi qələmə verilib. Bu şahın ölkəsində əmin amanlıqdan əsər-əlamət yoxdur. ...
Oğuzların düşmənlə mübarizədə göstərdiyi igidliyin təsviri
Аzərbаycаn хаlqının, ümumilikdə bütün türk dünyаsının fəхr еdə biləcəyi möhtəşəm ədəbi аbidə оlmаqlа yаnаşı, «Dədə Qоrqud» dаstаnı dünyа ədəbiyyаtının qiymətli sənət incilərindən sаyılır. Оğuz türklərinin zövqünü, mənəvi аləmini, аdət-ənənələrini və şаnlı tаriхini özündə əks еtdirən bu dаstаn ulu bаbаlаrımızın qəhrəmаnlıq sаlnаməsinin bədii təsviridir. ...
Novruz bayramı hər bir azərbaycanlı üçün əziz bayramdır. Bu, hər bir insanın, hər bir vətəndaşın bayramıdır, ulu babalarımızdan əsrlərdən-əsrlərə keçib gəlmiş əziz bayramdır. Bu bayram həm adi insan bayramıdır, həm millət, həm xalq, həm də dövlət bayramıdır. Bu bayramı bütün başqa bayramlardan fərqləndirən cəhət bundan ibarətdir. ...
Ulu Tаnrı öz nеmətlərini dоğmа Аzərbаycаnımızdаn əsirgəməyib. Vətənimizin əlvеrişli iqlim şərаiti təbiətimizin göz охşаyаn gözəlliyinə nеçə-nеçə rəng, çаlаr vеrib. Hər il qоynunа yüz minlərlə хаrici turisti cəlb еdən bаşı qаrlı dаğlаrımız, şаqrаq çаylаrımız, gur çеşmələrimiz, yаşıl оrmаnlаrımız, bоl nеmətli bаğlаrımız аnа yurdu cənnət məkаnа çеvirib. ...
Xalqa, vətənə qəlbən bağlı olan, həyatları boyu əməl-saleh işlər görən insanlar gənclərə, yeniyetmələrə örnəkdirlər. Biz zaman-zaman xalqımızın içindən çıxan belə insanlarla fəxr edir, özümüz də gələcəyimizi onlar kimi qurmağı arzulayırıq. Valeh olduğum insan kimdir? Həyatda kimə oxşamaq, kimdən nümunə götürmək istərdim ? ...
Qərinələrin sınağından çıxmış, cilalanaraq müasir zəmanəmizə gəlib çatmış bu kimi ifadələr əməyin insan həyatında böyük rol oynadığını təsdiqləyir. İnsanın min illər bundan əvvəlki ibtidai yaşayış tərzi ilə bugünkü həyat səviyyəsini müqayisə edək. Fərq, necə deyərlər, yerlə göy qədərdi. İndi insanlar kosmosa yol açmışlar. Uzaq şəhərlər, ölkələr arasındakı məsafəni cəmi bir neçə saata dəf etmək mümkündür. ...
Dünyаnın qədim tаriх və mədəniyyət
оcаqlаrındаn biri оlаn Аzərbаycаndа аnаmız təbiətin ən gözəl
bəхşişlərinə rаst gəlməк оlаr. Оnun ucа dаğlаrı, yаşıl оrmаnlаrı, göz
işlədiкcə uzаnаn çölləri yеrüstü və yеrаltı təbii sərvətlərlərlə
zəngindir. Bеlə gözəl ölкədə dоğulduğum üçün özümü хоşbəхt hеsаb еdirəm. ...
Mirzә
Fәtәli Axundovun komediyaları Zaqafqaziya müsәlmanlarının XIX əsrin 40
vә 50-ci illәrindәki hәyatını әks etdirәn bir reflektora bәnzәyir.
İstedadlı dramaturq, xalqı yaxşı tanıyan Axundov xalq mәişәtinin
müxtәlif tәrәflәrini kifayәt qәdәr düzgün vә sәnәtkarlıqla әks
etdirmişdir.Bütün komediyalarında Axundov xalqın hәyatına yaxşı bәlәd
olan nadir psixoloq vә sәnәtkardır, onun yaradıcılıq istedadı, hәyat
tәcrübәsi vә hәrtәrәfli biliklә zәngin zәkası özünü hәr yerdә göstәrir. ...
Bizim nəsil 1941-1945-ci illər müharibəsinin dəhşətlərini, od-alovunu
ancaq filmlərdə görmüşdür.Bir anlığa müharibənin dünyaya meydanoxuyan Hitlerin qələbəsi ilə başa çatdığını təsəvürümüzdə canlandıraq.Bu,
ölkələrin sərvətlərinin talanması,
xalqların kölə halına düşməsi, özlərini "seçilmişlər” sayan faşistlərin bütün dünyada ağalığı deməkolardı. Müharibənin ilk illərində beləgörünürdü ki, faşistlər özniyyət-lərinə çatacaqlar. ...
Kitabları həyat hadisələrinin əksi
sananlar yanılmırlar. Yazıçılar, şairlər bədii əsərlərinin qəhrəmanlarını sanki
bizim ətrafımızdakı insanların arasından seçərək yaradırlar. Biz həyatda olduğu
kimi, bədii əsərlərdə də müxtəlif xarakterli insanlarla rastlaşırıq. Bədii sürətlərdən
bəziləri müsbət, digərləri isə mənfi keyfiyyətlərə malik olurlar. Buradan da
oxucularda onlara qarşı rəğbət və ya nifrət hissi oyanır. ...
Məktəb illərinin başa çatması gənclər üçün
yeni həyatın başlanması deməkdir. Sərbəst həyata atılan gənclərin qarşısında
çoxlu sayda yollar açılır. Kimi əvvəlcədən müəyyənləşdirdiyi ali məktəbin
qapısını döyür, kimi birbaşa istehsalata, inşaat meydançasına yollanır. Gənclər
gələcək peşələrini seçərkən, adətən, özlərindən böyüklərlə, ilk növbədə də
valideynləri ilə məsləhətləşirlər. ...
Müstəqil
yaşamaq,taleyinin sahibi olmaq,öz dövlətini qurmaq hər bir xalqın arzusudur.Azərbaycan
xalqı da həmişə bu istəklə yaşamışdır.Tarixdə zaman-zaman müxtəlif adlar
altında müstəqil Azərbaycan dövlətləri mövcud olmuşdur.Buna misal kimi müxtəlif
dövrlərdə tarixi Azərbaycan torpaqlarında yaradılmış Şirvanşahlar, Eldəgizlər,
Ağqoyunlu, Qaraqoyunlu, Səfəvilər dövlətlərinin adını çəkə bilərik. ...
26
fevral 1992-ci il. Quşbaşı qar yağan sərt qış gecəsi. O gecə dəhşət yaşadı
Xocalı. Elə bir dəhşət ki, hələ yer üzü belə müsibət, belə vəhşilik görməmişdi.
Evlərə-eşiklərə od vuruldu, torpaq qana qərq edildi o gecə. Düşmən rəhm diləyən
qocaya, xəstəyə, qadına aman vermədi. Uşaqlar valideynlərinin gözləri
qarşısında xüsusi qəddarlıqla qətlə yetirilirdilər. Xocalının neçə-neçə qeyrətli
oğulu erməni dığalarının qəbirləri üstündə qurbanlıq kəsildilər. Qız-gəlinlər əsir
alındılar. Aramsız güllə yağışından qurtulub ayağı yalın, başı açıq halda meşələrə,
dağlara üz tutanların çoxusu yolda dondu, qar uçqunlarına düşdü. ...
Ana! Hər dəfə bu sözü tələffüz edəndə
sonsuz qürur duyuram, qəlbim fərəhdən genişlənir. Bu, sadə bir söz olsa da, məna
tutumu çox zəngindir. Bu sözlə Yer üzündə ən mehriban və munis, ən böyük və əzəmətli
varlıq olan anamıza xitab edirik. Məşhur şairlər, filosoflar ana haqqında
bir-birindən gözəl təşbehlər işlətmişlər. Anaların şərəfinə çoxlu şeirlər
yazılıb, mahnılar bəstələnib. ...
Dostluğun qırılmaz zəncirlə müqayisə edilməsi
təsadüfi deyildir. Həqiqətən də, səmimi, möhkəm dostluq hisslərini heç nə ilə
sarsıtmaq mümkün deyildir. İnsanlar arasında hər xoş münasibəti dostluq
adlandırmaq olmaz. Həqiqi dostluq illərin sınağından çıxır, bərkdə-boşda, həyatın
enişli-yoxuşlu yollarında sınanılır. Əsl dostluq insanlar arasında münasibətlərin
uca zirvəsidir. ....